"ابوالقاسم الهامی" متخلص به لاهوتی یا لاهوتی خان (۱۲۶۴ کرمانشاه - ۱۳۳۶
مسکو) شاعر، روزنامهنگار، نظامی و فعال سیاسی انقلابی در دوران انقلاب
مشروطه بود. لاهوتی از اعضای حزب کمونیست ایران در دهه ۱۹۲۰ میلادی بود و
در دوران رضاشاه تحت تعقیب قرار گرفت و غیاباً محکوم به اعدام شد، ولی موفق
به فرار به شوروی گردید. لاهوتی دوران کودکی و جوانی خود را غالباً در ایران
سپری کرد و در زمان انقلاب مشروطه (۱۹۰۵ تا ۱۹۱۱) و بعد از آن از پیشاهنگان
شورشها و مبارزات کارگری علیه استبداد بود. او در سال ۱۹۲۱ میلادی رهبری
شورشی در تبریز را که به نام «شورش لاهوتی خان» مشهور است، به عهده
داشت و بعد از فرونشانده شدن این شورش به اتحاد شوروی پناه برد. مدتی رو
در قفقاز و مسکو به سر برد و در سال ۱۹۲۵ به تاجیکستان سفر کرد و از پایه
گذاران ادبیات نوین در این جمهوری سابق شوروی تبدیل شد. ابولقاسم لاهوتی
سال های زیادی در تاجیکستان زیست و سال ۱۹۴۶ دیوان اشعارش را چاپ کرد.
بعد از مدتی تاجیکستان را ترک کرد و در مسکو مقیم شد و ۱۰ سال بعد در
مسکو درگذشت.
لقب وی لاهوتی خان و نام خانوادگی اصلی وی، «الهامی» است و از نامههایی
که به برادرش مینوشت آشکار شد وی افزون بر فارسی به زبانهای فرانسوی،
روسی، ترکی و انگلیسی مسلط بود. در سال ۱۳۲۵ هجری قمری (۱۹۰۷ میلادی
و ۱۲۸۶ هجری خورشیدی) اقدام به انتشار روزنامهای با نام بیستون کرد که
نخستین روزنامه رسمی در شهر کرمانشاه به شمار میآمد. وی همچنین در سفر
دوم خود به استانبول، پس از شکست مؤتلفین، اقدام به انتشار مجلهای به نام
پارس کرد که دوزبانه فارسی- فرانسوی بود.
بنیانگذار تئاتر و اپرا در تاجیکستان بود و سبک رئالیسم سوسیالیستی را برای
فعالیت های فرهنگی خود برگزید. از آثار او می توان به اپرای کاوه آهنگر (1947) ،
قصیده کرملین (1923) ، تاج و بیرق (1935) ، مجموعه اشعار (1963-1960) اشاره
نمود. وی همچنین معاون ماکسیم گورگی در هییت رئیسه کانون نویسندگان
شوروی بود.
لاهوتی برای مردم تاجیکستان اهمیت و احترام ملی بالایی دارد و خانه وی در یکی
از محلههای خوب شهر دوشنبه که در جنگ جهانی دوم از بمب باران در امان بوده
به آثارخانه یا موزه لاهوتی تبدیل شده و بر ورودی آن نوشتهاست «یکنفس در
زندگانی فارغ از کوشش نبودم». جایزه سالانه اتحادیه خبرنگاران تاجیکستان نیز به
نام لاهوتی نامگذاری شدهاست.[۲] وی دربارهٔ تاجیکستان میگوید:
« چون شنیدم کشوری با نام تاجیکستان شوروی هست که در آنجا آثار فردوسی
و سعدی را خلق همچون در ایران من میخوانند و پاس میدارند و من از پرته
(پارتی یا همان حزب کمونیست در زبان روسی) خواهش کردم که مرا به آنجا
بفرستند. »
آرامگاهش گورستان نووودویچی، مسکو است.
نوشته شده در جمعه ۱۳ بهمن ۱۳۹۶ساعت 19:17 توسط بصیرت|
نجوای عاشقی...برچسب : نویسنده : nagvayeasheghia بازدید : 240